Το άρθρο αυτό αφορά Αερομοντελιστές / Συλλόγους / Μοντελοδρόμια
Σύμφωνα με τον νέο Κανονισμό (ΕΕ) 2019/945 της EASA, ένα μοντέλο αεροσκάφους θεωρείται ως Σύστημα μη-Επανδρωμένου Αεροσκάφους (ΣμηΕΑ / UAS) και εάν διατίθεται στην αγορά ως RTF (έτοιμο για πτήση ή χρειάζεται απλώς στοιχειώδη συναρμολόγηση για να πετάξει) λαμβάνει το σήμα κλάσης C4. Εάν το αερομοντέλο διατίθεται στην αγορά ως DIY (δηλαδή χρειάζεται πλήρη συναρμολόγηση και ρύθμιση από τον κάτοχο του για να πετάξει ή είναι εξ’ ολοκλήρου ιδιοκατασκευή), τότε, αν και δεν μπορεί να φέρει το σήμα κλάσης C4, ωστόσο η λειτουργία του θα εμπίπτει, επίσης, στην ίδια Υποκατηγορία, δηλαδή την Open Sub. A3. Αυτό σημαίνει ότι οι διατάξεις των κανονισμών της ΕΕ για τα drones δεν ισχύουν μόνο για τα ευρέως γνωστά «drones», αλλά και για τα παραδοσιακά αερομοντέλα. Ακολουθεί το απόσπασμα του κανονισμού:
«Λαμβάνοντας υπ’όψιν το καλό επίπεδο ασφάλειας που επιτυγχάνεται από μοντέλα αεροσκαφών που έχουν ήδη διατεθεί στην αγορά, είναι σκόπιμο να δημιουργηθεί η κλάση UAS C4 που δεν θα πρέπει να υπόκειται σε δυσανάλογες τεχνικές απαιτήσεις προς όφελος των φορέων εκμετάλλευσης μοντέλων αεροσκαφών».
Για τους χειριστές μοντέλου αεροσκάφους, υπάρχουν τρεις επιλογές για την πτητική λειτουργία αερομοντέλου, σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς της ΕΕ:
- Η λειτουργία πραγματοποιείται στα πλαίσια της κατηγορίας «Open». Πάνω απ’ όλα, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τηρούνται οι προβλεπόμενες αποστάσεις ασφαλείας και ότι ο Remote Pilot έχει ολοκληρώσει την απαιτούμενη Εκπαίδευση και Εξέταση για το πιστοποιητικό Χειριστή εξ’ Αποστάσεως A1/A3.
- Για πτήσεις που δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της κατηγορίας «Ανοιχτό», ο εκμεταλλευόμενος του μοντέλου πτήσης υποβάλλει αίτηση για άδεια λειτουργίας στην κατηγορία «Ειδική» (π.χ. για πτήσεις άνω των 120 μέτρων ή με μοντέλο αεροσκάφους άνω των 25 κιλών).
- Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα για αερομοντελιστικές οντότητες, να υποβάλουν αίτηση για ειδικές άδειες λειτουργίας εντός της ένωσης, υπό προκαθορισμένους Λειτουργικούς Περιορισμούς.
Οι νέοι κανονισμοί απαιτούν ΟΛΟΙ οι αερομοντελιστές να εγγράφονται ως “Εκμεταλλευόμενοι ΣμηΕΑ” / UAS Operators, υπό την προϋπόθεση ότι είναι άνω των 18 ετών (ή των 16 με συγκατάθεση κηδεμόνα), χρησιμοποιώντας το ηλεκτρονικό σύστημα του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας στη διεύθυνση https://uas.hcaa.gr/ (πατήστε εδώ για να δείτε τις οδηγίες εγγραφής Εκμεταλλευόμενου). Μετά από την εγγραφή, αποστέλλεται ηλεκτρονικά στον εκμεταλλευόμενο ένας μοναδικός αριθμός εγγραφής τον οποίο πρέπει να αναρτήσει εμφανώς σε όλα τα μοντέλα αεροσκάφους που διαθέτει.
Σε περίπτωση που, για τις ανάγκες της λειτουργίας σας, θα πρέπει παραβιαστεί ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ από τις απαιτήσεις της Κατηγορίας «Open», δηλαδή εάν το βάρος του μοντέλου του αεροσκάφους είναι μεγαλύτερο από 25 κιλά, το προβλεπόμενο ύψος πτήσης είναι μεγαλύτερο από 120 μέτρα ή οι πτήσεις πρέπει να εκτελούνται πέρα από την οπτική οπτική επαφή (BVLOS), τότε η πτήση είναι θεωρείται ότι ανήκει στην «Ειδική Κατηγορία» . Σε μια τέτοια περίπτωση, ο Εκμεταλλευόμενος/Κάτοχος του ΣμηΕΑ ή η Λέσχη/Ένωση, θα πρέπει να επικοινωνήσει με την ΑΠΑ για να ζητήσει πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο υποβολής αίτησης για Άδεια Λειτουργίας στην Ειδική κατηγορία.
Αερομοντελιστικοί Σύλλογοι
Σύμφωνα με το άρθρο 16 του εκτελεστικού κανονισμού 2019/947 της Επιτροπής, μια λέσχη/σύλλογος Αερομοντελιστών μπορεί να ζητήσει ειδικές επιχειρησιακές αποκλίσεις από την κατηγορία «Open», καθώς ορισμένα από τα μέλη τους έχουν μεγαλύτερα αεροσκάφη που μπορεί να απαιτούν μεγαλύτερο ύψος ή να πετούν με υψηλές ταχύτητες. Το club/σύλλογος μπορεί να συμπληρώσει μια αίτηση, διευκρινίζοντας τα αιτήματά τους και να υποβάλει τις διαδικασίες λειτουργίας και τα μέτρα ασφαλείας που θα λάβει το club. Η ΑΠΑ θα μελετήσει την αίτηση και θα ενημερώσει τον αιτούντα για την απόφαση και τις οριστικές αποκλίσεις / περιορισμούς που θα πρέπει να τηρούνται από το club.
Μεμονωμένοι Αιτούντες
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα άτομα θα θέλουν να υποβάλουν αίτηση για άδεια λειτουργίας του μοντέλου αεροσκάφους τους αλλού, με ειδικούς όρους. Αυτή η διαδικασία είναι πιο περίπλοκη, καθώς η λειτουργία εκτός Eλεγχόμενου Eναέριου Xώρου μοντελοδρομίου, ενέχει περισσότερους κινδύνους και θα απαιτείται Άδεια Λειτουργίας σύμφωνα με το άρθρο 11 του Κανονισμού 2019/947. Εάν η πράξη δεν εμπίπτει στα Τυποποιημένα Σενάρια (Standard Scenarios) που δημοσιεύει ο EASA, ο Διαχειριστής θα πρέπει να πραγματοποιήσει και να υποβάλει αξιολόγηση κινδύνου (SORA) καθώς και Εγχειρίδιο Λειτουργίας και να περάσει από μια πιο περίπλοκη διαδικασία. Στη συνέχεια, η ΑΠΑ θα εξετάσει την αίτηση και θα αποφασίσει εάν θα πρέπει να χορηγηθεί, στον αιτούντα, η “Εξουσιοδότηση Λειτουργίας” και υπό ποιές προϋποθέσεις (πού θα λειτουργήσει, ποιές ώρες, για πόσο χρόνο, ύψος κ.λπ.).
Όμως, εάν το αερομοντέλο είναι ελαφρύτερο των 25 κιλών και ο πιλότος του το πετά σε συνθήκες της Ανοικτής Υποκατηγορίας Α3, στην πραγματικότητα, δεν χρειάζεται να κάνει κάτι διαφορετικό, από αυτά που έκανε και παλιότερα, εκτός από τις νέες υποχρεώσεις του, οι οποίες είναι:
– Η εγγραφή του ως Operator
– Η εκπαίδευση του για την απόκτηση της πιστοποίησης του για λειτουργίες στις Open Sub. A1/A3.
– Η ασφάλιση του αεροσκάφους του, εάν αυτό έχει μάζα 4 κιλών ή μεγαλύτερη.
Τα οφέλη του, θα είναι:
– Η δυνατότητα του για νόμιμες πτήσεις στην Ελλάδα και σε όλα τα Κράτη Μέλη της Ε.Ε, τουλάχιστον.
– Η ασφάλεια τρίτων
– Η ασφάλεια του ίδιου και του μοντέλου του καθώς και η διεκδίκηση του δίκιου του σε περίπτωση ατυχήματος
– Η αποδοχή του σε οργανωμένα πεδία (μοντελοδρόμια)
Αναφορά στoυς Κανονισμούς Λειτουργίας μη-Επανδρωμένων Αεροσκαφών
Τα σημεία των Κανονισμών Ε.Ε. 2019/945 και Ε.Ε. 2017/947 που αφορούν τις προδιαγραφές και την λειτουργία των αερομοντέλων, των μοντελοδρομίων και των σχετικών clubs, μπορείτε να βρείτε στις σελίδες:
19(§27), 20(§28), 21(§10), 30(§5)-6-a, 33-αρθ.8(§3), 250, 251, 252, 259(§3), 262 (model gliders), 401(§4)